Trabzon Xurması Tingi

Trabzon Xurması Tingi

Xurma tingləri sərt kontinental iqlimi olan yerlər istisna olmaqla, demək olar ki, hər hansı bir bölgədə əkilə bilər. Trabzon xurması, cənnət xurması, şokoladlı xurma kimi müxtəlif adlarla tanınır. Unikal teksturası, dadı və ətrə malikdir.
Boru şəklində göndərilən tingin kök inkişafı xeyli tamamlanmış olur. Bu isə əkində böyük rahatlıq təmin edir. Bundan əlavə, meyvə toplama, peyvəndləmə və budama kimi əməliyyatları asanlaşdırmaq üçün tac əmələ gəlmə nöqtəsi aşağıdan seçilir.

 

Trabzon Xurması Tinginin Xüsusiyyətləri

Trabzon xurması güclü böyüyən ağacdır. Tozlanmaya ehtiyac yoxdur və məhsuldarlığı kifayət qədər yüksəkdir. Böyük, yastı və yuvarlaq meyvələrə malikdir. Meyvələri adətən narıncı rəngdədir, lakin tingin əkildiyi bölgənin iqlim şəraitindən asılı olaraq rəngində cüzi dəyişikliklər ola bilər. Meyvənin dadı acı deyil. Yaxşı bir A vitamini və askorbin turşusu mənbəyi olan bu meyvə yetişdikdən sonra təzə halda istehlak edilə bilər. Sərt halda və ya qurudulmuş halda yeyilə bilər.
Trabzon xurması tingi əkildikdən cəmi 2-3 il sonra meyvə verməyə başlayır. Onun inkişafı zamanı çoxlu iri budaqları əmələ gəlir. Bu budaqlar güclü və şaquli şəkildə inkişaf edir və adətən daha çox budaqlanmır. Peyvəndləmə və budanmadan asılı olaraq ağaclar dik və ya yayılmış ola bilər.
Trabzon xurmasının yığım vaxtı sentyabr ayından başlayır. Məhsul yığım vaxtı iqlimdən asılı olaraq fərqlənə bilər. Məhsul yığıldıqdan sonra qışın yaxınlaşması ilə ağac yarpaqlarını tökür. Ona görə də qışda alınan tinglər yarpaqsız da ola bilər və bu son dərəcə normaldır.

 

Trabzon Xurması Tinginin Əkini

Trabzon xurması tingləri torpağa əkilə və ya qablarda yetişdirilə bilər. Qablarda və ya dibçəklərdə böyüdükdə qabın kifayət qədər böyük olmasına diqqət yetirilməlidir. Bundan əlavə, ağacın qışda bir müddət soyuqda (çöldə) qalmalıdır.
Trabzon xurması tingləri boru şəklində göndərildiyi üçün ilin istənilən vaxtında əkilə bilər. Lakin ümumilikdə yaz aylarının əkin üçün ən münasib vaxt olduğunu söyləmək olar. Əkin vaxtına gəldikdə,  buxarlanmanın ən az olduğu saatlara üstünlük verilməlidir.
Əkin üçün qazılan çuxurun dərinliyi 50-60 sm olmalıdır. Bundan əlavə, çuxurun eni 50x50 sm olmalıdır. Əkin zamanı heyvan gübrəsini torpağa qarışdırmaq olar. Bununla belə, qarışıq gübrə yaxşı yandırılmalıdır. Əks halda, onun tərkibində qurd sürfələri və alaq otlarının toxumları ola bilər. Bu isə Trabzon xurması tinginin inkişafına mənfi təsir göstərə bilər.